Sterylizacja polega na wyjałowieniu narzędzi wykorzystywanych m.in. przez lekarzy i stomatologów. Dzięki odpowiednio dobranym metodom doprowadza się do unicestwienia wszelkich drobnoustrojów, w tym także form przetrwalnikowych i wegetatywnych. Dzięki temu ryzyko zakażenia pacjenta spada praktycznie do zera. Jak powinien przebiegać proces sterylizacji?
Metody sterylizacji
W praktyce stosuje się kilka metod wyjaławiania narzędzi. Może to być sterylizacja termiczna, gazowa, chemiczna lub za pomocą specjalnie dobranego spektrum promieniowania. Niekiedy wykorzystuje się także sączenie membranowe. Dobór właściwej metody wyjaławiania jest istotny z punktu widzenia przedmiotu, jaki ma zostać oczyszczony.
Dla przykładu, promieniowanie UV sprawdza się w przypadku oczyszczania powietrza lub powierzchni przedmiotów, zaś promieniowanie jonizujące jest wykorzystywane do wyjaławiania produktów termolabilnych (np. leków lub kosmetyków). Nieprawidłowy dobór metod sterylizacji sprawi, że działania będą mało (lub wręcz nie będą wcale) efektywne.
Najlepsze metody do sterylizacji narzędzi chirurgicznych
W medycynie i stomatologii stosuje się kilka metod odkażania, w zależności od potrzeb i możliwości sprzętowych danej placówki.
Sterylizacja termiczna z wykorzystaniem autoklawu
Wiele klinik do oczyszczania narzędzi chirurgicznych, takich jak skalpel czy pęseta chirurgiczna stosuje metodę sterylizacji parą wodną pod ciśnieniem. Autoklawy podgrzewają parę wodną (najczęściej do temperatury 121 lub 134 °C), podnosząc jednocześnie jej ciśnienie do nawet 3 barów. Im niższa temperatura jest ustawiona w autoklawie, tym dłużej trwa cały proces odkażania. Na ogół cały zabieg trwa od 15 do 30 minut.
Sterylizacja gazowa za pomocą tlenku etylenu
Tlenek etylenu jest związkiem o działaniu bakterio- i wirusobójczym. W odpowiednio wysokim stężeniu niszczy także formy przetrwalnikowe. Dużą zaletą tego rozwiązania jest możliwość stosowania tlenku etylenu w masowej produkcji, ponieważ związek przenika przez tworzywa sztuczne, z których wykonane są opakowania.
Tlenek etylenu jest niebezpieczny dla zdrowia, dlatego proces należy realizować wyłącznie w odizolowanych pomieszczeniach, przystosowanych do przeprowadzania wyjaławiania.
Utrzymanie w czystości narzędzi chirurgicznych i stomatologicznych jest niezbędne z punktu widzenia zdrowia pacjentów. Dzięki temu, wielu przedmiotów można używać wielokrotnie, bez ryzyka infekcji. Wysokie standardy higieny w klinikach medycznych, dentystycznych i szpitalach gwarantują bezpieczeństwo chorych i chronią ich przed przypadkowym zakażeniem patogenem.
