Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna, w której przebiegu dochodzi do zaburzeń wydzielania lub funkcjonowania insuliny, czyli produkowanego przez trzustkę hormonu, który odpowiada za regulowanie poziomu cukru we krwi. Niestety pierwsze objawy cukrzycy bywają mało charakterystyczne, przez co chorobę często wykrywa się przypadkowo, podczas rutynowych badań glukozy we krwi.
Z tekstu dowiesz się:
- jakie są objawy cukrzycy ze strony różnych układów i narządów,
- jak przebiega diagnostyka cukrzycy.
Według danych Światowej Federacji Cukrzycy w 1985 r. na cukrzycę chorowało 30 mln osób na świecie. W 2014 r. były to już 382 mln osób, a w 2030 r. liczba chorych przekroczy 552 mln.
Obecnie cukrzycę definiuje się jako chorobę metaboliczną o złożonej etiologii, w której przebiegu dochodzi do przewlekłej hiperglikemii, a także zaburzeń metabolizmu węglowodanów, białek i tłuszczów na skutek nieprawidłowego wydzielania przez trzustkę insuliny i/lub niewłaściwego działania tego hormonu.
Wyróżnia się kilka rodzajów cukrzycy. Cukrzyca typu I to schorzenie autoimmunologiczne, w którym organizm sam niszczy komórki odpowiedzialne za produkcję insuliny, przez co poziom glukozy we krwi zostaje podniesiony. Cukrzyca typu II to choroba metaboliczna, do której predestynują m.in. czynniki genetyczne, ale również otyłość, nieprawidłowa dieta czy niedobór aktywności fizycznej. W klasyfikacji cukrzycy wymienia się także cukrzycę typu III (wtórną), będącą powikłaniem innych chorób, np. akromegalii albo zespołu Cushinga, oraz cukrzycę ciążową, rozwijającą się u kobiet ciężarnych.
Charakterystyczne objawy cukrzycy – zwróć na nie uwagę!
Niestety pierwsze oznaki cukrzycy są mało charakterystyczne, przez co pacjenci nie zdają sobie sprawy, że rozwija się u nich choroba. Należy przy tym pamiętać, że poszczególne odmiany cukrzycy mają zupełnie inny przebieg – cukrzyca typu I rozwija się szybko, gwałtownie, a jej objawy są nasilone, zaś pierwsze objawy cukrzycy typu II pojawiają się stopniowo, powoli i początkowo nie są dla pacjenta poważnym problemem.
I tak charakterystyczne objawy cukrzycy typu I to:
- potrzeba częstego oddawania moczu,
- silne pragnienie,
- duży apetyt z jednoczesną utratą wagi,
- senność,
- osłabienie, zmęczenie, problemy z koncentracją,
- zaburzenia widzenia (podwójne widzenie, zamazane widzenie).
Jeśli chodzi o pierwsze objawy cukrzycy typu II, są wśród nich:
- częste oddawanie moczu i duże pragnienie (nie tak nasilone, jak w cukrzycy typu I),
- utrata masy ciała mimo normalnego żywienia,
- apatia, zmęczenie, senność,
- zaburzenia widzenia,
- łatwe tworzenie się siniaków,
- powolne gojenie się ran,
- suchość i świąd skóry,
- nawracające zapalenia dziąseł,
- nawracające zapalenia pęcherza moczowego,
- mrowienie i zaburzenia czucia w stopach,
- u mężczyzn zaburzenia erekcji, u kobiet – nawracające zapalenia dróg rodnych.
Pierwsze objawy cukrzycy? Konieczne badanie glukozy i wizyta u diabetologa!
Ze względu na mało charakterystyczne objawy cukrzycy choroba często wykrywana jest przypadkiem – podstawą diagnostyki jest rutynowe badanie glukozy, przeprowadzane przy okazji innych podstawowych badań laboratoryjnych krwi. Prawidłowe stężenie glukozy we krwi żylnej u zdrowej osoby wynosi 60–99 mg/dl – wyższy wynik jest już podstawą do bardziej specjalistycznej diagnostyki.
Składają się na nią przede wszystkim wizyta u diabetologa oraz wykonanie zleconych przez niego badań, takich jak badanie poziomu hemoglobiny glikowanej, testy na obecność glukozy w moczu oraz ciał ketonowych we krwi i moczu, a także tzw. krzywa glikemiczna (test doustnego obciążenia glukozą).
Po potwierdzeniu diagnozy u pacjenta wdraża się odpowiednie leczenie. Obejmuje ono przede wszystkim przyjmowanie insuliny w odpowiednich dawkach i o konkretnych porach. Bardzo ważnym elementem leczenia cukrzycy jest także dieta.
